
Gelmelslot – Kasteel van Hoogstraten
Gelmelslot – Kasteel van Hoogstraten
Routes die hier passeren
- Bijenfietsroute kort (25 km)
- Digitale Erfgoedwandeling (6 km)
- Proef 'De Smaak van Hoogstraten' (7,5 km)
- Stadswandeling Hoogstraten (5,5 km)
- Nutteloze Borden Wandeling (5,5 km)
- Wandeling naar Achtel (13 km)
- Wandeling rond het kasteel (8,5 km)
- Fietsnetwerk Kempen (Zelf te bepalen)
- Landlopersroute (53 km - verkortingen van 37,5 km en 15,5 km)
- Hoogstraten naar Wortel-Kolonie (13 km)
De oorsprong van het kasteel is niet duidelijk. Eén van de grote mysteries is de oude naam van het kasteel: het slot van Gelmel. Wie is Gelmel? In de loop der eeuwen werden hier verschillende antwoorden op gegeven; Volgens sommigen was Gelmel een Hun, een Noorman of de Vandalenkoning Gilimer. In de 12de eeuw bestond er in het hertogdom Brabant een familie Gelmele. Zijn zij de eerste bewoners van het Gelmelslot?

Geschiedenis
In de 15de eeuw liet Jan IV van Kuyk het alvast verbouwen. Antoon de Lalaing en Elisabeth van Culemborg lieten het dan weer door Rombout Keldermans omvormen tot een buitengewoon prachtig kasteel. Het bestond uit een binnenkasteel, omringd door een slotgracht en een voorburcht, die ook omringd werd door een gracht. Muiterij in de jaren 1602-1604 en branden in 1729, 1752 en 1768 leidden uiteindelijk tot het verval van het kasteel. Het oude binnenkasteel is nu volledig verdwenen. Enkel van de voorburcht zijn nog delen uit de 16de eeuw overgebleven. In 1810 werd er een bedelaarsgesticht ingericht, later zou het een landbouwkolonie en toevluchtshuis worden.
Hooggeplaatst bezoek
Het kasteel heeft altijd een belangrijk rol gespeeld in de geschiedenis van Hoogstraten. Enerzijds bood het kasteel de bevolking bescherming en onderdak in tijden van nood, anderzijds was het kasteel ook een aantrekkingskracht voor vijandelijke troepen. Als residentieplaats van de heren, graven en hertogen van Hoogstraten zou het kasteel ook veel hooggeplaatste bezoekers krijgen zoals Maximiliaan van Oostenrijk, Maria van Bourgondië, Filips de Schone, Karel V, aartshertog Ferdinand, ...

Penitentiair Schoolcentrum
Vandaag de dag is het een Penitentiair schoolcentrum. Deze strafinrichting in Hoogstraten heeft sinds de oprichting in 1931 een aparte plaats in het Belgische gevangeniswezen. Het is de enige strafinstelling in Vlaanderen waar systematisch beroepsopleidingen voor gedetineerden worden georganiseerd.
Een bezoek aan het kasteel van Hoogstraten is dus niet mogelijk.
